Mόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ ο ιδιαίτερα επίκαιρος συλλογικός τόµος 2012: ο διπλός εκλογικός σεισµός, µε επιµέλεια των Καθηγητών Γιάννη Βούλγαρη και Ηλία Νικολακόπουλου. «Οι δύο διαδοχικές εκλογικές αναµετρήσεις που πραγµατοποιήθηκαν την 6η Μαΐου και την 17η Ιουνίου του 2012 ήταν από εκείνες που “γράφουν ιστορία”. Τέµνουν την πολιτική εξέλιξη της χώρας, πιστοποιούν κοινωνικοπολιτικές αλλαγές που είχαν επέλθει, τροχοδροµούν νέες τάσεις, θέτουν νέα προβλήµατα.

Είχαν λοιπόν όλα τα χαρακτηριστικά της «αποσυσπείρωσης» των προηγούµενων εκλογικών προτιµήσεων και επέφεραν την αποδόµηση του προϋπάρχοντος κοµµατικού συστήµατος. Χωρίς  αµφιβολία, οι διπλές ελληνικές εκλογές επιβεβαίωσαν τον χαρακτήρα των πολιτικών επιπτώσεων που είχε η παγκόσµια κρίση του χρηµατοπιστωτικού καπιταλισµού και η µετέπειτα κρίση της  Ευρωζώνης στην ευρωπαϊκή περιφέρεια. Όµως, µέσα σε αυτό το κοινό πλαίσιο η ελληνική κρίση έλαβε ιδιαίτερα δραµατικές διαστάσεις, γεγονός που εκφράστηκε και στο εκλογικό-πολιτικό επίπεδο».

Παραµονές των νέων εκλογών, το ανά χείρας βιβλίο επιχειρεί να προσφέρει µια συστηµατική ανάλυση αυτού του σεισµού που σηµειώθηκε στις διπλές εκλογές του 2012. Στο επίκεντρο  των άρθρων βρίσκονται τα φαινόµενα αποσυσπείρωσης και µετακίνησης των ψηφοφόρων, εστιάζοντας είτε στη γενική εικόνα των εκλογών είτε σε ιδιαίτερους πολιτικούς χώρους και κόµµατα.

Η συγκριτική εμπειρική έρευνα γίνεται ολοένα σημαντικότερη για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης και Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, καθώς μάλιστα η οικονομία μετατρέπεται διαρκώς σε οικονομία των υπηρεσιών και της πληροφορίας. Η ανάπτυξη όμως της συγκριτικής έρευνας αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα όσο δεν αίρονται τα εμπόδια για την από κοινού χρήση των διαθέσιμων κοινωνικών και οικονομικών δεδομένων. Είναι απαραίτητη αφενός η συνεργασία ανάμεσα στους παραγωγούς, τους αναλυτές και τους διαθέτες κοινωνικών και οικονομικών δεδομένων, αφετέρου η ανάπτυξη ερευνητικών υποδομών και νέων ερευνητικών υποδομών, μεθόδων και εργαλείων που θα αναβαθμίσουν τα αποτελέσματα της της εμπειρικής έρευνας και ειδικά της συγκριτικής.

Ο παρών τόμος αποτελεί συλλογή κειμένων, όπου εξετάζονται θέματα συγκριτικής έρευνας και ανάπτυξης των ερευνητικών υποδομών. Οι συγγραφείς είναι μέλη του δικτύου ακαδημαϊκών και επιχειρησιακών φορέων που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «SOCIALDATANET: Δίκτυο για την ανάπτυξη της συγκριτικής έρευνας και της δευτερογενούς ανάλυσης» (χρηματοδοτήθηκε από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του ΕΠΑΝ Μέτρο 8.3 Δράση 8.3.6 «Ανθρώπινα Δίκτυα Ερευνητικής & Τεχνολογικής Επιμόρφωσης»). Τα άρθρα είναι αποτέλεσμα του επιστημονικού διαλόγου που αναπτύχθηκε κατά τη λειτουργία του δικτύου τα τελευταία χρόνια με συμμετοχή καθηγητών ΑΕΙ, ερευνητών και μεταπτυχιακών φοιτητών με αντικείμενο τη σημασία και τους τρόπους ανάπτυξης των ερευνητικών υποδομών για τις κοινωνικές επιστήμες.

Στο πρώτο μέρος εξετάζονται ζητήματα μνεθοδολογίας και χρήσης των διαθέσιμων ερευνητικών υποδομών. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται άρθρα μεταπτυχιακών φοιτητών και υποψήφιων διδακτόρων που παρήχψθησαν μέσα από μία προσπάθεια ανάπτυξης και αξιοποίησης των ήδη διαθέσιμων ερευνητικών υποδομών στη χώρα μας.

Το βιβλίο προσφέρει μια ανάλυση της σημερινής πραγματικότητας υπό το πρίσμα της θεωρίας και της πολιτικής σκέψης του κλασικού ιταλού στοχαστή Αντόνιο Γκράμσι. Μέσα από αυτό το πρίσμα, οι συγγραφείς που μετέχουν στον τόμο αυτόν εξετάζουν μία σειρά επίκαιρων ζητημάτων όπως το κράτος, η παγκοσμιοποίηση, η κοινωνία πολιτών, η γλώσσα, η πολιτισμική και λογοτεχνική κριτική. Παρακολουθώντας τις συζητήσεις στη σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία, προσφέρουν στο αναγνωστικό κοινό έναν «οδηγό πλοήγησης » στο χάρτη της γκραμσιανής παρουσίας στις σημερινές ακαδημαϊκές και πολιτικές συζητήσεις.

Πιο συγκεκριμένα, ο Γιάννης Βούλγαρης εξετάζει τις δυνατό τητες που προσφέρε ι σήμερα η γκραμσιανή σκέψη στη μελέτη της παγκοσμιοποίησης. Η Μαριλένα Σημίτη αν α λύει την έννοια της «κοινωνίας πολιτών» και τις εκφάνσεις στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Η Έφη Γαζή αναδεικνύει την επίδραση που ασκεί το έργο του Γκράμσι στις «μετααποικιακές σπουδές» και στις χώρες που ανακατασκευάζουν την ταυτότητά τους σε κριτική αντιπαράθεση με το αποικιακό παρελθόν τους. Η Μυρσίνη Ζορμπά αναδεικνύει τα διλήμματα και τη συζήτη ση που διεξάγεται στις «πολιτισμικές σπουδές» αναφορικά με το ερώτημα αν είναι ακόμα δυνατή η έννοια της ηγεμονίας στις μετανεωτερικές συνθήκες. Ο Λουδοβίκος Κωτσονόπουλος εξετάζει την επίδραση του γκραμσιανού έργου στις νεομαρξιστικές θεωρίες του κράτους από τον Πουλαντζά ώς τον Λακλάου. Ο Γιώργος Γιαννακόπουλος αναλύει τις συγγένειες και τις επιδράσεις του Γκράμσι στο έργο του Edward Said. Η Μαρία Τζεβελέκου ανατέμνει τη συμβολή του Γκράμσι στη θεωρία της γλώσσας και επισημαίνει τις διεισδυτικές παρατηρήσεις του που εμπνέουν τους σύγχρονους γλωσσολόγους. Ο Γιάννης Παπαθεοδώρου ασχολείται με την «πολιτική της ανάγνωσης» και τη θεωρία της λογοτεχνίας, αναδεικνύοντας τη σχέση μεταξύ του Γκράμσι και του Αλτουσέρ.